Pamiętamy o zwycięzcach
Jak świętowaliśmy kolejną rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego?
Centralne obchody 105. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego odbyły się 27 grudnia w Poznaniu, a 28 grudnia w Warszawie. Ich organizatorem – jak co roku – był samorząd województwa, przy współudziale Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918-1919.
Uroczystości 27 grudnia tradycyjnie rozpoczęło uczczenie powstańczych dowódców. Rano marszałek Marek Woźniak wziął udział w obchodach zorganizowanych przy nagrobku gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego na cmentarzu w Lusowie, a następnie – razem z przedstawicielami władz województwa, powiatu i miasta – złożył kwiaty na grobach gen. Stanisława Taczaka i płk. Wincentego Wierzejewskiego na poznańskim Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan oraz przy tablicach upamiętniających w mieście postaci ważne dla insurekcji z lat 1918-1919.
Następnie w intencji powstańców modlono się w kościele farnym, gdzie o godzinie 12.30 metropolita poznański abp Stanisław Gądecki celebrował specjalną mszę św.
Sygnałem do rozpoczęcia – odśpiewaniem hymnu narodowego i wciągnięciem na maszt biało-czerwonej flagi – głównych uroczystości przy pomniku Powstańców Wielkopolskich było o godzinie 16.40 wycie syren, bicie dzwonów, a także blask odpalonych przez kibiców rac. Wśród zgromadzonych Wielkopolan nie zabrakło parlamentarzystów, samorządowców z całego regionu, wojska, harcerzy, licznie jak zawsze przybyłych pocztów sztandarowych.
Wśród zgromadzonych Wielkopolan nie zabrakło parlamentarzystów, samorządowców z całego regionu, wojska, harcerzy, licznie jak zawsze przybyłych pocztów sztandarowych
– W tym szczególnym dniu chciałbym serdecznie podziękować wszystkim aktywnym uczestnikom naszej wspólnoty pamięci zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego, którzy corocznie wzbogacają obchody swoimi propozycjami o bardzo różnym charakterze. Deklaruję, że tak jak do tej pory, najcenniejsze z nich mogą liczyć na wsparcie samorządu województwa – podkreślał gospodarz uroczystości marszałek Marek Woźniak. – Proszę również pamiętać o budującym się nowym muzeum i tworzeniu wystawy, która czeka na autentyczne powstańcze pamiątki. Wiele udało się wspólnie osiągnąć, ale ambitny cel, aby każda Wielkopolanka i każdy Wielkopolanin, a także coraz liczniejsza grupa naszych rodaków, doceniała naszych powstańców, jeszcze przed nami. Nasi bohaterowie z pewnością na to zasłużyli.
O wyzwaniu, jakim jest zachowanie zwycięskiego zrywu w pamięci – zarówno tej indywidualnej, jak i zborowej – mówił również Zdzisław Kościański z Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918-1919.
„Powstanie po wsze czasy będzie przykładem dla kolejnych generacji Polaków, jak mamy zwyciężać i budować silną Polskę” – zadeklarował, w odczytanym podczas uroczystości przez swojego przedstawiciela liście, prezydent RP Andrzej Duda.
Obchody, które odbywały się z udziałem asysty wojskowej, dopełnił apel pamięci i salwa honorowa oraz złożenie kwiatów przez liczne delegacje. Wieniec w imieniu premiera Donalda Tuska złożył marszałek Marek Woźniak, a ten od Wielkopolan – pozostali członkowie zarządu województwa, wiceprzewodniczący sejmiku Marek Gola oraz władze TPPW.
28 grudnia Wielkopolanie o zwycięskiej insurekcji swoich przodków i jej znaczeniu dla całego kraju tradycyjnie przypomnieli w stolicy.
Warszawskie uroczystości rozpoczęła msza św. w intencji powstańców, którą w tamtejszej katedrze odprawił kardynał Kazimierz Nycz. Następnie uczestnicy obchodów w barwnym pochodzie przeszli przed Grób Nieznanego Żołnierza, który (podobnie jak ulice na trasie przemarszu) przystrojony był flagami i emblematami powstańczymi. W uroczystości, obok władz województwa, wzięli udział przedstawiciele prezydenta RP, marszałków Sejmu i Senatu, ministra obrony narodowej, liczni wielkopolscy parlamentarzyści.
– Przyjeżdżamy co roku do Warszawy, żeby zwrócić uwagę nie tylko na to, że Powstanie Wielkopolskie było zwycięskie, ale też na fakt, jak wiele dobrego przyniosło odradzającej się ojczyźnie – tłumaczył przy Grobie Nieznanego Żołnierza marszałek Marek Woźniak. I przypomniał zgromadzonym: – Tamto zwycięstwo nie byłoby możliwe, gdyby nie ogromne społeczne zaangażowanie Wielkopolan, ludzi wszystkich stanów i zawodów, którzy stanęli ramię w ramię z powstańcami, postarali się o to, aby niczego im w walce nie zabrakło – umundurowania, wyżywienia, materiałów opatrunkowych, koni, czyli wszystkiego tego, czego potrzebowała nowoczesna armia, żeby stanąć naprzeciw wyszkolonego i dobrze wyposażonego wroga.
28 grudnia Wielkopolanie o zwycięskiej insurekcji swoich przodków i jej znaczeniu dla całego kraju tradycyjnie przypomnieli w stolicy
Na zakończenie warszawskiej odsłony uroczystości oddano hołd powstańcom przy ich kwaterach na Wojskowych Powązkach.
Warto odnotować, że różnego rodzaju obchody 105. rocznicy wybuchu powstania (o charakterze patriotycznym, artystycznym, sportowym) odbyły się w wielu miejscach Wielkopolski. Niektóre z nich już na stałe wpisały się do rocznicowego kalendarza. Tradycyjnie 26 grudnia poznaniacy wzięli udział w rekonstrukcji przyjazdu Ignacego Jana Paderewskiego na Dworzec Letni. 27 grudnia wieczorem w Auli UAM odbył się jak zwykle marszałkowski koncert powstańczy. 27 grudnia powstańców uhonorowano m.in. w Środzie Wielkopolskiej (z udziałem wicemarszałka Wojciecha Jankowiaka i wiceprzewodniczącego sejmiku Marka Goli), a 29 grudnia – przy poznańskim pomniku Poległych Winiarczyków (w tym wydarzeniu wziął udział marszałek Marek Woźniak).
Więcej informacji o rocznicowych wydarzeniach można znaleźć w internecie, na stronach umww.pl oraz 27grudnia.pl.
Autor: ARTUR BOIŃSKI