Dla policji, straży i WOPR

Choć kwestie bezpieczeństwa nie należą do bezpośrednich zadań województwa, samorząd od wielu lat wspiera tę sferę. Władze regionu dofinansowują jednostki policji, straży pożarnej oraz reagują na potrzeby z zakresu ratownictwa wodnego.

Sfera szeroko rozumianego bezpieczeństwa – nieznajdująca się bezpośrednio wśród zadań województwa – jest szczodrze i konsekwentnie wspomagana przez regionalny samorząd. W wielkopolskim budżecie na 2025 rok zaplanowano łącznie 7,8 mln zł na dotacje z tego zakresu. Najwięcej, 4 mln zł, otrzymają jednostki ochotniczej straży pożarnej. Do policji trafią 2,75 mln zł, 550 tys. zł otrzyma Państwowa Straż Pożarna, a 500 tys. zł przeznaczono na poprawę sytuacji w ratownictwie wodnym.

A jak to wsparcie wyglądało w poprzednich latach? I co jeszcze, dzięki dotacjom z samorządowego i unijnego budżetu, udało się zrobić w kwestii poprawy bezpieczeństwa Wielkopolan?

Bat na przestępców

W październiku 2024 r. w Poznaniu otwarto najnowocześniejsze w Polsce laboratorium kryminalistyczne policji. Przy ul. Kochanowskiego 2a na poznańskich Jeżycach (na tyłach siedziby Komendy Wojewódzkiej Policji), za niemal 114 mln zł, powstał nowy, sześciopiętrowy budynek o powierzchni prawie 7 tys. m², wraz z parkingiem podziemnym i specjalistycznym wyposażeniem.

Inwestycję od początku wspierał samorząd województwa. Sejmik przekazał na ten cel 10 mln zł i to dofinansowanie było kluczowe, bo pozwoliło rozpocząć prace budowlane już w 2023 r. Ponadto 500 tys. zł z budżetu województwa przeznaczono na zakup automatycznej stacji pipetującej oraz 590 tys. zł na kolejne dwa urządzenia: chromatograf gazowy i młynek planetarny.

– Decyzja o tym dofinansowaniu nie była łatwa, bo 10 mln zł to znacząca kwota. Staramy się oddzielać wsparcie samorządowe od rządowego, ale w tym przypadku nastąpiła synergia, która przyniosła pozytywne efekty – podkreślał podczas otwarcia obiektu marszałek Marek Woźniak.

– To najnowocześniejsze laboratorium kryminalistyczne w Polsce i jedno z najnowocześniejszych w Europie. Jestem dumny z realizacji tak dużej inwestycji, ważnej w kontekście zwiększenia skuteczności i ilości wykonywanych badań, ułatwiających nam walkę z przestępczością – mówił komendant wojewódzki policji w Poznaniu Tomasz Olczyk.

Innowacyjny sprzęt, który trafił do rąk policyjnych techników i biegłych, ma ułatwić i przyspieszyć wykrywanie przestępstw, nie tylko w Wielkopolsce, ale i w całym kraju. W dotychczasowym starym laboratorium, niespełniającym nowoczesnych standardów i działającym w kilku poznańskich lokalizacjach, pracowało 71 osób, prowadzących około 7000 analiz rocznie.

Innowacyjny sprzęt, który trafił do rąk policyjnych techników i biegłych, ma ułatwić i przyspieszyć wykrywanie przestępstw, nie tylko w Wielkopolsce, ale i w całym kraju

Jak informowali policjanci, w 2023 r. w ramach takich ekspertyz przebadano 7000 próbek narkotyków, 1500 próbek krwi na zawartość alkoholu, 11 tys. próbek DNA oraz wydano 600 opinii mechanoskopijnych, dotyczących 4500 pojazdów i ich elementów. Laboratorium realizuje badania z zakresu 13 dziedzin kryminalistyki.

To nie koniec dobrych wieści dla mundurowych (a pośrednio też dla mieszkańców), bo wielkopolska policja rozpoczęła (tym razem dzięki wsparciu unijnemu) kompleksowy proces cyfryzacji.

Online z policją

KWP w Poznaniu dołączyła (z najdroższym – wartym 33,6 mln zł projektem, w którym dofinansowanie UE stanowi ponad 23,5 mln zł) do samorządów, uczelni, szpitali czy organizacji pozarządowych, które realizują już podobne procesy cyfryzacji.

– Cieszę się, że policja jest również tą instytucją, która stawia na e-usługi, czyli udostępnia swoje zasoby informacyjne i komunikuje się z obywatelami za pomocą środków elektronicznych. To dziś znak czasów. Ten projekt zdecydowanie zmieni obraz wielkopolskiej policji – mówił 9 stycznia 2025 r. podczas konferencji prasowej w UMWW marszałek Marek Woźniak.

Już wkrótce zainteresowane osoby i instytucje będą mogły uzyskać potrzebne im informacje (np. o zdarzeniach drogowych) przez internet, bez konieczności osobistych wizyt czy stania w kolejkach. E-usługi to również korzyści dla policji – oszczędności w przejazdach samochodów czy zużyciu papieru i innych materiałów biurowych. Po cyfryzacji wszyscy funkcjonariusze będą mieli dostęp do informacji w jednym momencie, a ofiary wypadków i firmy ubezpieczeniowe będą mogły szybciej uzyskiwać dane o przebiegu zdarzeń.

– Dzięki unijnemu projektowi będziemy mogli sprawnie i rzeczowo odpowiadać na zapytania instytucji zewnętrznych, a obywatel, który stał się ofiarą jakiegoś zdarzenia, będzie miał szybko udzieloną informację np. ze strony ubezpieczyciela. System będzie rozpowszechniony w całym wielkopolskim garnizonie. To ponad 416 stanowisk kancelaryjnych i 3 tys. stanowisk do obsługi całego systemu – dodał Tomasz Olczyk.

Miesiąc później, 12 lutego, komendant ponownie spotkał się w UMWW z marszałkiem, tym razem podpisując umowę na zakup m.in. pięciu policyjnych nieoznakowanych radiowozów.

Kierowco – zwolnij!

Samorząd województwa przekaże w tym roku 2,25 mln zł na Fundusz Wsparcia Policji. Kwota ta pozwoli wielkopolskim funkcjonariuszom na zakup nieoznakowanych radiowozów (wyposażonych w wideorejestratory, sygnalizację uprzywilejowania w ruchu drogowym i system łączności), które trafią do specjalistycznej grupy SPEED. Obecnie nasza policja posiada 15 takich pojazdów, a dzięki umowie uda się zakupić 5 kolejnych.

– Co roku oceniamy jako Wojewódzka Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego stan bezpieczeństwa na drogach Wielkopolski. Nie jest on zadowalający, to nadal jest problem dla naszego regionu, dlatego staramy się wspomagać policję w tym zakresie. Wyposażenie, zwłaszcza takie jak samochody, to zawsze jest bolączka wynikająca z niedoborów budżetowych – stwierdził Marek Woźniak. – Auta z wideorejestratorami będą monitorowały wszelkie negatywne zachowania kierowców na drogach, co w konsekwencji doprowadzi do ich ukarania. Mam nadzieję, że ten ruch znacząco wzmocni siły policji i pozwoli na wyłapanie tego typu zjawisk.

Nowe auta mają bowiem wpłynąć na poprawę bezpieczeństwa w ruchu drogowym w Wielkopolsce. Bo choć liczba wypadków w naszym regionie w ostatnich latach sukcesywnie spada, to w 2024 r. odnotowano wzrost, rejestrując o 156 wypadków więcej niż w 2023 r. Przełożyło się to również na więcej ofiar śmiertelnych (w 2024 r. było 27 ofiar więcej niż w 2023 r.). Dwa ostatnie lata to również wzrost liczby osób rannych w wypadkach oraz liczby kolizji na wielkopolskich drogach.

– Dzięki samochodom wyposażonym w wideorejestratory będziemy mogli lepiej reagować na sytuacje niepożądane na drogach, z którymi borykamy się w naszej codziennej pracy – podkreślił Tomasz Olczyk.

Warto też odnotować, że dzięki kilku milionom złotych z regionalnego budżetu Komenda Wojewódzka Policji w Poznaniu kupiła w ostatnich latach m.in.: radiowozy, samochody specjalistyczne dla antyterrorystów, łódź ratowniczą, skutery wodne, drona, paralizatory elektryczne, urządzenia do pomiaru zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu, a także psy i konie służbowe wraz z niezbędnym wyposażeniem.

Równie efektownie wyglądają zakupy i fundusze, które samorząd województwa regularnie przeznacza dla wielkopolskich strażaków.

Pomoc dla strażaków

W ramach dwóch edycji programu rozwoju wielkopolskich OSP od 2012 roku do strażaków ochotników z regionu popłynęły z wojewódzkiej kasy już niemal 42 mln zł, dzięki czemu możliwe było dofinansowanie zakupu około 200 pojazdów ratowniczo-gaśniczych, nie licząc kilkuset sztuk innego rodzaju wyposażenia.

Wśród zakupów znajdziemy m.in.: sprzęt do ratownictwa drogowego (narzędzia hydrauliczne), torby z wyposażeniem do ratownictwa medycznego, zestawy ochrony osobistej strażaka (mundury, buty, hełmy, rękawice), radiotelefony, prądownice, motopompy, defibrylatory, agregaty prądotwórcze, drona, quady.

Jednostki OSP są często pierwsze na miejscu wypadku i udzielają niezbędnej pomocy ofiarom

Pomocne w tym względzie są fundusze UE. Tylko w ostatnich 20 latach członkostwa Polski w UE zakupiono np. ponad 100 wozów strażackich dla regionalnych służb. Teraz dojdą kolejne. Blisko 42 mln zł z programu Fundusze Europejskie dla Wielkopolski wspiera realizację 16 projektów, przyczyniających się do poprawy bezpieczeństwa, związanego zwłaszcza ze zmianami klimatu.

Dofinansowanie trafia do jednostek OSP działających w Krajowym Systemie Ratowniczo-Gaśniczym. Strażacy ochotnicy kupują m.in. samochody ratowniczo-gaśnicze z wyposażeniem, zestawy narzędzi hydraulicznych, agregaty prądotwórcze, przenośne motopompy czy kamery termowizyjne. Zaplanowane zostały również szkolenia i modernizacje strażnic.

Jaka jest rola ochotniczych straży pożarnych? Dlaczego samorząd województwa wspiera wielkopolskie OSP?

– Od lat jako koalicja rządząca jesteśmy zgodni w kwestii konieczności wspomagania OSP, bo uważamy, że są one tym elementem systemu bezpieczeństwa, który jest najbliżej mieszkańców i przez to może najlepiej reagować na różnego rodzaju zagrożenia – mówił marszałek Marek Woźniak, gdy podczas jednej z sesji sejmiku rozpatrywano informację o realizacji programu rozwoju ochotniczych straży pożarnych w Wielkopolsce na lata 2021-2030.

Z kolei wicemarszałek Krzysztof Grabowski (jako wiceprezes wielkopolskiego zarządu OSP) dziękował za wsparcie, tłumacząc: – Strażacy ochotnicy muszą pomagać ludziom, ale przy tym dbać o swoje bezpieczeństwo, a do tego niezbędny jest odpowiedni sprzęt.

Ratujmy życie!

Jednostki OSP są często pierwsze na miejscu wypadku i udzielają niezbędnej pomocy ofiarom; m.in. z tego względu samorząd województwa przekazał Oddziałowi Wojewódzkiemu Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP Województwa Wielkopolskiego dotację na lata 2024-2027 w kwocie 2,9 mln zł z przeznaczeniem na wkład własny do projektu unijnego pt. „Ratujmy życie! Ochotnicze służby ratunkowe pierwsze na miejscu (pierwszy ratownik – first responder)”.

Oddzielna „koperta” w wojewódzkim budżecie przeznaczona jest również na dofinansowanie jednostek Państwowej Straży Pożarnej. Z zestawienia przygotowanego przez Biuro Ochrony Informacji Niejawnych i Zarządzania Kryzysowego UMWW w Poznaniu wynika, że w latach 2012-2024 regionalny samorząd wsparł zawodowych strażaków kwotą niemal 8,5 mln zł.

Te fundusze pomogły m.in. w zakupie 50 samochodów (ratowniczo-gaśniczych, rozpoznawczych, operacyjnych), a także drona, zestawów narzędzi hydraulicznych do ratownictwa technicznego, defibrylatorów czy specjalnych przyczep do zabezpieczenia miejsca akcji.

Warto w tym miejscu wspomnieć o innym rodzaju wsparcia dla strażaków, płynącym nie bezpośrednio z regionalnego budżetu, ale z wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego. Wielkopolskie WORD-y przeznaczają znaczną część swoich dochodów na poprawę bezpieczeństwa na drogach, m.in. poprzez doposażanie jednostek OSP w niezbędny do funkcjonowania sprzęt.

Co roku urządzenia warte wiele tysięcy złotych trafiają w ręce tych, którzy dbają o nasze bezpieczeństwo na drogach. Na przykład WORD w Poznaniu w 2023 r. zakupił sprzęt dla 24 jednostek OSP z powiatów wrzesińskiego, obornickiego, gnieźnieńskiego, śremskiego, poznańskiego i szamotulskiego.

Jak się okazuje, na przestrzeni 25 lat swojej działalności tylko poznański WORD przeznaczył na ten cel około 5 mln zł, wspomagając strażaków pracujących w ratownictwie drogowym. Zyskali też policjanci, podejmujący działania na rzecz bezpieczeństwa na drogach, do których trafiły m.in. alkomaty, narkotestery, laserowe mierniki prędkości.

Bezpieczniej nad wodą

Każdego roku w całym kraju, także w Wielkopolsce, notuje się dużą liczbę utonięć. Według statystyk Polska plasuje się w niechlubnej czołówce europejskich państw, jeśli chodzi o liczbę topielców na 100 tys. mieszkańców. Większość tych wypadków spowodowana jest nieuwagą, brawurą czy nadużywaniem alkoholu. Dlatego konieczne są zarówno akcje promujące bezpieczne przebywanie nad kąpieliskami, jak i inwestycje w nowoczesny sprzęt do ratownictwa wodnego.

Władze regionu nie zapominają o tym problemie, pomagając w ostatnich latach wielkopolskim powiatom i gminom oraz jednostkom WOPR w zakupie sprzętu lub zainwestowaniu w infrastrukturę służącą poprawie bezpieczeństwa mieszkańców wypoczywających nad wodą.

Konieczne są zarówno akcje promujące bezpieczne przebywanie nad kąpieliskami, jak i inwestycje w nowoczesny sprzęt do ratownictwa wodnego

Jednostki WOPR otrzymały w latach 2017-2012 łącznie 555 tys. zł. Kupiono wówczas m.in. specjalne auta, skutery wodne z platformami, motorówki, łodzie wiosłowe, wieżę ratowniczą z wyposażeniem, sanie lodowe czy środki łączności bezprzewodowej.

Z kolei lokalne samorządy dostały w latach 2016-2024 na 72 zadania z zakresu ratownictwa wodnego niemal 2,6 mln zł z budżetu województwa. Dzięki temu kupiono np.: motorówki, silniki do łodzi, skutery wodne, łodzie wiosłowe, defibrylatory, kombinezony do nurkowania, pomosty ratownicze, sonary. Powstały też nowe hangary dla ratowników, na kilku kąpieliskach zamontowano monitoring wizyjny, a bazy wyposażono w drobny sprzęt (boje, rzutki, koła ratunkowe itp.).

– Choć wsparcie dla policji, straży pożarnej czy ratownictwa wodnego nie należy do naszych podstawowych kompetencji, inwestujemy w te kwestie, bo zależy nam na bezpieczeństwie mieszkańców, Wielkopolan – podsumowuje marszałek Marek Woźniak.