Zamiast wielu przemówień, dziesiątków delegacji z kwiatami i sztandarami, rzeszy uczestników – skromna, ograniczona liczebnie, kilkunastominutowa uroczystość z krótkim wystąpieniem marszałka, odegraniem hymnu państwowego i symbolicznym wieńcem od wszystkich Wielkopolan. Tak – z powodu obostrzeń epidemiologicznych – wyglądały 27 grudnia obchody rocznicowe w Poznaniu przy pomniku Powstańców Wielkopolskich.

– Przygotowując tegoroczne uroczystości i  rezygnując z zaproszenia gości, nie chcieliśmy, by poczucie obowiązku wzięło górę nad potrzebą zachowania bezpieczeństwa. Dziś bowiem patriotyzm to nie tylko pamięć o historii i szacunek dla bohaterów, to także  dbałość o bezpieczeństwo państwa i społeczeństwa! – tłumaczył marszałek Marek Woźniak.

Niewidzialny wróg

Kameralne obchody rozpoczęły się przy pomniku o godzinie 16.40 – od jakiegoś czasu uznawanej za symboliczną porę wybuchu walk w Poznaniu w 1918 roku. Zawyły syreny, przy dźwiękach wojskowej orkiestry odśpiewano hymn.

W swoim przemówieniu marszałek przypomniał wydarzenia sprzed 102 lat i nawiązał do wspomnianej potrzeby dbania obecnie o bezpieczeństwo nas wszystkich.

– Składa się na nie wiele kluczowych starań: o dobre sojusze oparte na wspólnych wartościach, nowoczesne społeczeństwo zorganizowane w oparciu o demokratyczne zasady i praworządne instytucje, rozwój zaawansowanych technologii i odpowiednie do tych wyzwań wykształcenie młodego pokolenia i, oczywiście, dbałość o zdrowie i system jego ochrony – mówił Marek Woźniak. – Ten właśnie rodzaj patriotyzmu jest nam w Wielkopolsce ciągle bliski: dobre planowanie, unikanie chaosu i rozpaczliwej improwizacji, solidna praca i konsekwentna realizacja, bez przesadnego samozadowolenia. Ten rodzaj patriotyzmu jest nam potrzebny dzisiaj, podczas walki z niewidzialnym i śmiertelnym wrogiem! To także nasze historyczne dziedzictwo wynikające z powstańczych doświadczeń.

Wspólny wieniec od Wielkopolan złożyli samorządowcy (w tym marszałek Marek Woźniak z członkami zarządu województwa i przewodnicząca sejmiku Małgorzata Waszak-Klepka) oraz przedstawiciele kombatantów i władz Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego. W oficjalnej części uroczystości złożono jeszcze wieńce od premiera i Garnizonu Poznań.

Ten rodzaj patriotyzmu jest nam w Wielkopolsce ciągle bliski: dobre planowanie, unikanie chaosu i rozpaczliwej improwizacji, solidna praca i konsekwentna realizacja, bez przesadnego samozadowolenia

Wcześniej kwiaty przedstawiciele władz złożyli w Poznaniu przy tablicach upamiętniających postaci związane z powstaniem: Franciszka Ratajczaka, dowódców Powstania Wielkopolskiego, Ignacego Jana Paderewskiego i Marynarzy Powstańców Wielkopolskich oraz przy pomniku 15. Pułku Ułanów Poznańskich. Na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan oddano hołd spoczywającym tam gen. Stanisławowi Taczakowi i płk. Wincentemu Wierzejewskiemu.

Warszawa jak co roku

Od wielu lat 28 grudnia Wielkopolanie o swoim zrywie z lat 1918-1919 przypominają także w Warszawie. Tym razem i ta odsłona obchodów była o wiele skromniejsza.

O godz. 11.30 marszałek Marek Woźniak z wicemarszałkiem Wojciechem Jankowiakiem, członkiem zarządu województwa Jackiem Bogusławskim, prezesem Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego Tadeuszem Musiałem złożyli wieniec przy Grobie Nieznanego Żołnierza. Następnie delegacja udała się na Powązki, by oddać hołd bohaterom walk przy pomniku Powstańców Wielkopolskich i Śląskich. Złożono także kwiaty przed pomnikiem Ofiar Katastrofy Smoleńskiej oraz na Łączce, gdzie spoczywają szczątki zamordowanych przez UB żołnierzy podziemia niepodległościowego z lat 1948-55.

– Co roku, 28 grudnia, staramy się być w Warszawie i świętować kolejną rocznicę wybuchu naszego zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego – przypomniał Marek Woźniak. – Uważamy, że nasza obecność tu, w stolicy jest integralną częścią obchodów, ponieważ to powstanie przyniosło niezwykle ważny efekt dla odradzającej się Polski. Przyłączyło tereny Polski zachodniej do odradzającej się ojczyzny i wzmocniło jej potencjał. Pamiętamy, że rok 2020 jest także rokiem stulecia Bitwy Warszawskiej, w której swój udział mieli Wielkopolanie. 

Do zobaczenia w sieci

Organizatorzy rocznicowych obchodów – samorząd województwa i Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego – apelowali o wspólne, ale bezpieczne świętowanie. Ponieważ nie mogło odbyć się na przykład tradycyjne rodzinne spotkanie na placu Wolności, wiele form wyrażenia hołdu i wdzięczności dla powstańców przeniosło się do przestrzeni wirtualnej, pozwalając – jak to określił marszałek – tysiącom osób połączyć się bezpiecznie w jedną wielkopolską wspólnotę.

W internecie można było śledzić na żywo relację z uroczystości przy pomniku w Poznaniu. Tam również swoją premierową odsłonę miał film w reż. Tadeusza Litowczenki oraz Dominiki Wójcik-Skolimowskiej pt. „Zwycięstwo. Powstanie Wielkopolskie 1918-1919”. Jego producentem jest Fundacja Obywatelska „BAZAR”, a koproducentem Wielkopolskie Muzeum Niepodległości. Samorząd województwa natomiast dofinansował jego produkcję. „Zwycięstwo…” to fabularyzowany dokument, pokazujący przygotowania i walkę Wielkopolan oraz mieszkańców Kujaw, Pałuk i Krajny w Powstaniu Wielkopolskim.  W filmie wystąpili popularni aktorzy odgrywający postaci historyczne, związane z wielkopolskim zrywem, m.in. Paweł Hadyński w roli Ignacego Jana Paderewskiego, Mieczysław Hryniewicz w roli Władysława Seydy czy Bogdan Ferenc jako Wojciech Korfanty.

Organizatorzy zaprosili również Wielkopolan do udziału w przestrzeni wirtualnej w czterech akcjach: #ŻYCZENIAna102, #BIEGANIEna102, #ŚPIEWAMYna102 oraz #MALIPWOSTAŃCYna102.