Rekordowy budżet na 2024 rok

Dochody w wysokości 2,8 mld zł i wydatki na poziomie 3,3 mld zł – tak dużych liczb wcześniej nie odnotowano w planie finansów województwa.

18 grudnia sejmik większością 27 głosów (radnych z klubów PO, PSL, Nowa Lewica oraz z poparciem radnego niezrzeszonego i dwóch osób z PiS) przyjął budżet województwa na 2024 r. Nikt nie był przeciw, także podczas uchwalania wieloletniej prognozy finansowej regionu, a w obu przypadkach od głosu wstrzymali się przedstawiciele PiS.

Zanim do tego doszło, przez 2 godziny debatowano nad kształtem najważniejszych dokumentów finansowych w regionie, a radni odrzucili też w kilku głosowaniach kilka poprawek opozycji.

Ważne są inwestycje

Dochody w wysokości 2,8 mld zł, wydatki na poziomie 3,3 mld zł oraz deficyt wynoszący 471 mln zł – to najważniejsze liczby zapisane w budżecie. Deficyt zostanie sfinansowany głównie ze środków własnych (270 mln zł) oraz z kredytu z Europejskiego Banku Inwestycyjnego.

– Budżet na 2024 rok jest budżetem bezpiecznym i stabilnym, zawierającym rozwinięcie wszystkich kierunków, które do tej pory realizowaliśmy. Położyliśmy bardzo silny akcent na inwestycje, zarówno w opiece zdrowotnej, edukacji, jak i infrastrukturze drogowej. Duży udział mają też dopłaty do przewozów regionalnych, które sięgają 350 milionów złotych – mówił podczas sesji marszałek Marek Woźniak.

Z danych wynika, że wśród szacowanych na 3,3 mld zł wydatków aż 1,4 mld zł (41,7 proc. puli) stanowić będą te majątkowe. Ponad 56 proc. z nich przeznaczono na kluczowe obszary dotyczące dróg, przewozów kolejowych oraz ochrony zdrowia. Pozostałe fundusze województwo wyda na kulturę, oświatę, administrację czy ochronę środowiska.

– Budżet jest również prospołeczny, ponieważ odpowiada na potrzeby naszych wszystkich partnerów, od samorządów po organizacje pozarządowe. Będziemy je konsekwentnie wspierać, tak jak do tej pory, przy realizacji ich projektów, przede wszystkim w formie konkursowej – dodał marszałek.

Jak to wygląda w szczegółach?

500 mln na drogi

Na przedsięwzięcia drogowe zaplanowano łącznie 511 mln zł. Będą to wydatki związane m.in. z budową obwodnic Rogoźna, Kościana i Szamotuł, rozbudową infrastruktury drogowo-mostowej, opracowaniem dokumentacji czy wykupem gruntów pod przyszłe inwestycje.

245 mln zł zapisano w budżecie regionu na 2024 r. na wydatki inwestycyjne w ochronie zdrowia. Wśród nich są przedsięwzięcia w Wielkopolskim Centrum Onkologii (rozbudowa placówki), w szpitalach wojewódzkich w Poznaniu (np. Centrum Medycyny Ratunkowej) oraz w Kaliszu (nowy blok operacyjny i sterylizatornia).

Dotacje podmiotowe dla 23 marszałkowskich instytucji kultury wyniosą w przyszłym roku 182 mln zł. Rozpoczęła się np. budowa Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Łączne nakłady na ten cel mają wynieść 376 mln zł, z czego 122,5 mln zł zakontraktowano na 2024 r. W projekcie budżetu zapisano też (po ponad 10 mln zł) na rozbudowę Muzeum Martyrologicznego w Żabikowie i rekonstrukcję zabytkowego zajazdu w skansenie w Osieku nad Notecią.

Położyliśmy bardzo silny akcent na inwestycje, zarówno w opiece zdrowotnej, edukacji, jak i infrastrukturze drogowej

Z kolei 47 mln zł przeznaczono na przebudowę dawnego szpitala dziecięcego przy ul. Nowowiejskiego w Poznaniu, gdzie zaplanowano siedzibę Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli i Publicznej Biblioteki Pedagogicznej.

Te dane nie budziły wątpliwości radnych, ale inaczej oceniono wpływy do budżetu z podatku CIT, zwłaszcza w ostatnich latach.

Skąd ten CIT?

– To najlepsza kadencja w zakresie dochodów własnych samorządu województwa od 25 lat – stwierdził przewodniczący klubu PiS Zbigniew Czerwiński, który przeanalizował wpływy z podatków do regionalnego budżetu, konkludując: – Dochody z PIT i CIT w 2018 roku wynosiły 758 mln zł, a w 2023 roku sięgnęły 1,55 mld zł. Ich podwojenie to m.in. zasługa rządów Zjednoczonej Prawicy.

– Nie podejmę polemiki z narracją afirmującą działania poprzedniego rządu. To fachowcy zbadają, co jest przyczyną wzrostu dochodów z CIT. To nie jest w całości zasługa Zjednoczonej Prawicy, bo trzeba pamiętać o rozwoju wielkopolskich firm, dobrej kondycji naszej gospodarki, wzroście eksportu – odpowiedział Marek Woźniak.

Wcześniej prowadząca grudniowe obrady przewodnicząca sejmiku Małgorzata Waszak-Klepka poinformowała o dokumentach z Regionalnej Izby Obrachunkowej, potwierdzających pozytywną opinię kontrolerów o projekcie wojewódzkich finansów. Pisma RIO w sprawie WPF, budżetu i możliwości sfinansowania deficytu odczytał wiceprzewodniczący izby Jarosław Maciejewski.

Następnie najważniejsze założenia (dochody, wydatki, deficyt, zadłużenie itp.). wojewódzkich finansów i pozytywną opinię Komisji Budżetowej zaprezentował jej szef Jan Grzesiek, który podkreślał, że budżet jest zrównoważony i dobrze zaplanowany.

– Warto podkreślić, że będzie to szósty rok z rzędu, w którym wydatki majątkowe będą kształtowały się na poziomie około 40 proc. – zauważył Jan Grzesiek.

Po wyrażeniu opinii na temat projektu budżetu przez przewodniczących sejmikowych klubów (publikujemy je poniżej) radni PiS zgłosili sześć poprawek.

Opozycja zgłasza

Adam Bogrycewicz zawnioskował o pilotażowe programy: propagowania myśli Stanisława Staszica oraz wsparcia rzemiosła w subregionie pilskim. Robert Popkowski zgłosił kompleksową termomodernizację Szkoły Podstawowej w Starym Mieście. Marek Sowa zaproponował: wydatki na leczenie niepłodności metodami naturalnymi, ulgę na przewóz rowerów koleją dla dużych rodzin oraz opracowanie dokumentów na termomodernizację szpitala wojewódzkiego w Lesznie.

Skąd wziąć na to pieniądze? Według PiS, likwidując np. program in vitro (skrytykowany kolejny raz przez Zbigniewa Czerwińskiego m.in. za selekcję zarodków), ograniczając rezerwy, wydatki na promocję województwa i zadania statutowe.

Kolejne trzy poprawki PiS wycofał po wyjaśnieniach i deklaracjach zarządu województwa. Dotyczyły one przygotowania uroczystej sesji sejmiku w Środzie Wielkopolskiej oraz uczczenia w 2024 r. abp. A. Baraniaka i hr. W. Zamoyskiego, a także realizacji ścieżki rowerowej Karśnice – Czacz. Z kolei Filip Kaczmarek z PO zrezygnował z wniosku o przeniesienie redakcji „Monitora Wielkopolskiego” w ramach struktur UMWW.

Zarząd odpowiada

Marszałek Marek Woźniak przekonał radnych, by nie zmieniać budżetu, mówiąc: – Jeśli wesprzemy modernizację szkoły w jednej gminie, zgłosi się 225 kolejnych. Ulga na przewóz rowerów wymaga doprecyzowania, a naprotechnologia nie rozwiąże problemu bezpłodności, bo jest formą pogłębionej diagnostyki. Dokumentacja na termomodernizację szpitala w Lesznie jest gotowa, ale remont trzeba dobrze zaplanować, prowadzić go etapami, by nie sparaliżować pracy placówki.

Zdaniem marszałka, na tym etapie nie trzeba też rezerwować pieniędzy na programy propagowania myśli Stanisława Staszica (Muzeum Okręgowe w Pile planuje obchody w latach 2025-2026) oraz wsparcia rzemiosła w subregionie pilskim (tego typu działalność koordynuje już miejscowa samorządowa placówka).