4 miliardy na wydatki

Sejmik rozpoczął pracę nad budżetem województwa na 2025 rok.

Dochody w wysokości 3,4 mld zł, wydatki na poziomie 4,1 mld zł i deficyt wynoszący 675,7 mln zł – to najważniejsze liczby zapisane w projekcie przyszłorocznego budżetu, z którym 25 listopada podczas sesji sejmiku zapoznali się radni województwa. Jednocześnie sejmik przeanalizował w pierwszym czytaniu założenia do wieloletniej prognozy finansowej regionu.

Ważne priorytety

– Polityka finansowa Wielkopolski w 2025 r., podobnie jak w latach poprzednich, skupiać się będzie na kilku priorytetowych założeniach. To przede wszystkim utrzymanie nadwyżki operacyjnej i zachowanie płynności finansowej, co pozwoli nam się rozwijać i realizować zaplanowane inwestycje. Po drugie, nauczeni doświadczeniem, utworzyliśmy duże rezerwy celowe, by sprawnie reagować na zmieniające się warunki, wpływające na budżet – tłumaczyła radnym podczas sesji skarbnik województwa Elżbieta Kuzdro-Lubińska.

Z założeń wynika, że przyszłoroczne wydatki ogółem mają pochłonąć rekordową kwotę 4,1 mld zł, w tym wydatki majątkowe stanowić będą 46 proc. i wyniosą 1,9 mld zł. W porównaniu do 2024 r. te ostatnie wzrosną o 963,7 mln zł.

– To potwierdzenie tego, że budżet na 2025 rok jest rozwojowy i proinwestycyjny. 60 proc. naszych wydatków dotyczyć będzie kluczowych obszarów, takich jak drogi, przewozy kolejowe, ochrona zdrowia oraz pomoc społeczna. Budżet koncentrujemy na realizacji celów ważnych dla naszego regionu, ale nie zapominamy też o samorządach, które ucierpiały w wyniku powodzi w Polsce. Samorządność to solidarność – podkreślał 15 listopada, po przyjęciu przez zarząd województwa projektu dokumentów, marszałek Marek Woźniak.

Wielkopolska planuje zabezpieczyć w budżecie na 2025 r. łącznie 10 mln zł na wsparcie, które trafi do samorządów z poszkodowanych terenów. Powiat głubczycki otrzyma 5 mln zł na odbudowę mostu w Boboluszkach, a gmina Lądek-Zdrój – też 5 mln zł – na odbudowę mostu Złotostockiego.

Deficyt budżetu wynoszący 675,7 mln zł będzie sfinansowany ze środków własnych (350 mln zł) oraz z kredytu z Europejskiego Banku Inwestycyjnego (325 mln zł).

Na co jeszcze warto zwrócić uwagę?

Drogie drogi i kolej

Na przedsięwzięcia drogowe w naszym regionie zaplanowano łącznie aż 860,8 mln zł. Będą to wydatki związane m.in. z budową obwodnic Rogoźna, Kościana i Szamotuł, rozbudową dróg wojewódzkich nr 116 na odcinku Nojewo – Podpniewki oraz nr 190 na odcinku Margonin – Durowo.

– Na opracowanie dokumentacji i wykup gruntów pod przyszłe inwestycje przeznaczono niemal 70 mln zł, a na zadania drogowe jednoroczne – 162 mln zł. Z kolei bieżące utrzymanie dróg i mostów będzie kosztować województwo aż 200 mln zł – wyliczała skrupulatnie Elżbieta Kuzdro-Lubińska.

60 proc. wydatków przeznaczymy na drogi, przewozy kolejowe, ochronę zdrowia i pomoc społeczną

365 mln zł w przyszłorocznym budżecie przeznaczono na organizację i dofinansowanie wojewódzkich kolejowych przewozów pasażerskich, a wśród inwestycji w tej dziedzinie kwotę 142,2 mln zł zaplanowano na zakup czterech nowych pięcioczłonowych pociągów do obsługi zwłaszcza PKM.

Ponadto wydatki inwestycyjne w zakresie ochrony zdrowia pochłoną 201,3 mln zł, a dotacje podmiotowe dla 23 marszałkowskich instytucji kultury wyniosą 201,9 mln zł. W 2025 r. kontynuowana będzie m.in. budowa (wspólnie z ministerstwem kultury) Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Łączne nakłady na ten cel mają wynieść 385 mln zł, z czego 101 mln zł zakontraktowano na 2025 r.

W projekcie budżetu zapisano też 79 mln zł na przebudowę dawnego szpitala dziecięcego przy ul. Nowowiejskiego w Poznaniu, gdzie powstanie siedziba Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli oraz Publicznej Biblioteki Pedagogicznej.

To zaledwie część kwot i danych, które skarbnik województwa zreferowała radnym, omawiając też przy okazji zapisy nowej ustawy o dochodach samorządów.

Nowe zasady gry

– Głównym celem nowej ustawy o dochodach JST, uchwalonej 1 października 2024 r., było ustabilizowanie i uniezależnienie dochodów samorządów od zmian w systemie podatkowym – mówiła Elżbieta Kuzdro-Lubińska. – Wpływy z CIT oraz PIT obliczono jako procent od realnych dochodów podatników z Wielkopolski, a nie, jak dotychczas, na podstawie wpływów z podatku.

Dochody naszego województwa szacowane są na 3,4 mld zł. I choć według nowych wskaźników i wyliczeń będziemy mieli mniej przychodów z CIT, to jednak „odrobimy” to z nawiązką dochodami z PIT.

– Nowa ustawa wprowadza też pojęcie potrzeb finansowych JST (ekologicznych, wyrównawczych, oświatowych, rozwojowych i uzupełniających), które wraz ze zwiększonymi dochodami z tytułu CIT i PIT są elementami kalkulacyjnymi do ustalenia subwencji ogólnej z budżetu państwa – tłumaczyła skarbnik.

22 poprawki

Radni PiS złożyli łącznie 22 poprawki do budżetu i WPF, które sejmik rozpatrzy w grudniu. Adam Bogrycewicz zawnioskował o przygotowanie dokumentacji technicznej i budowę ścieżki pieszo-rowerowej Stobno – Piła, ponowną kategoryzację obwodów łowieckich, zakup echosonografu dla Szpitala Powiatowego w Trzciance, uruchomienie programu popularyzacji myśli Stanisława Staszica w regionie w 2025 r., zakup projektora dla kina Halszka w Szamotułach.

Filip Żelazny zaproponował, by wesprzeć działalność Parku Dzieje, zwiększyć dotacje dla JST na inwestycje w infrastrukturę sportową, dofinansować NGO zajmujące się sportem dzieci i młodzieży. Łukasz Grabowski zgłosił program wsparcia działalności młodzieżowych drużyn pożarniczych, szkolenia strzeleckie (przez bractwa kurkowe) dla młodych, szkolenia kół gospodyń wiejskich z udzielania pierwszej pomocy.

Dochody naszego województwa szacowane są na 3,4 mld zł. I choć według nowych wskaźników i wyliczeń będziemy mieli mniej przychodów z CIT, to jednak „odrobimy” to z nawiązką dochodami z PIT.

Marek Sowa zawnioskował o realizację chodnika wzdłuż DW 308 w Bonikowie, przygotowanie dokumentacji i budowę ścieżki pieszo-rowerowej przy DW 308 z Kościana do Bonikowa, opracowanie koncepcji budowy obwodnicy w Borku Wlkp. od DK 12 do DW 438, możliwość konsultacji w poradniach ginekologicznych dla małżeństw (par) borykających się z problemem niepłodności, opracowanie koncepcji kompleksowej przebudowy szpitala w Lesznie.

Ponadto Wiesław Ratajczak zaapelował o sfinansowanie kosztów kampanii społecznej promującej program wsparcia deinstytucjonalizacji pieczy zastępczej w subregionach, a Piotr Trybek wniósł o dotację na pilotażowy program poprawy bezpieczeństwa dzieci i młodzieży w ruchu rowerowym oraz kontynuację modernizacji dworu w Kuźnicy Grabowskiej – Muzeum Elementarza. Grzegorz Fiałkowski sugerował utworzenie stałego punktu konsultacyjnego i możliwość prowadzenia szkoleń dla rolników i KGW w zakresie sprzedaży własnych wyrobów, a Dominik Szopa wnioskował o modernizację przejścia dla pieszych przez DW 266 w Wierzbinku oraz o budowę chodnika wzdłuż DW 470 w pobliżu Malanowa.

Skąd wziąć na to pieniądze? Według PiS, ograniczając m.in. wydatki na promocję województwa, np. organizację popularnych „Pikników na Fest!” czy wydawanie „Monitora Wielkopolskiego”.